Της Θέας Πιερίδου
Υπεύθυνη Τύπου του Γραφείου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο
Ο μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ, γνωστός και ως Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ή απλά ΠΔΠ), καθορίζει πόσα χρήματα μπορεί να επενδύσει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε διάστημα συνήθως επτά ετών, σε έργα και προγράμματα που ενισχύουν το μέλλον της Ευρώπης. Οι επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ ωφελούν εκατομμύρια φοιτητές, χιλιάδες ερευνητές, περιοχές, πόλεις, πανεπιστήμια, επιχειρήσεις, ΜΚΟ και όλους τους Ευρωπαίους πολίτες. Είναι ένα εργαλείο ιστορικά συνδεδεμένο με τις έννοιες της αλληλεγγύης και της συνοχής.
Για τον επόμενο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό που καλύπτει την περίοδο 2021-2027, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) τάσσεται υπέρ ενός ισχυρού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, ο οποίος θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και στις προσδοκίες των Ευρωπαίων πολιτών. Ένας φιλόδοξος μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ είναι κρίσιμος για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την οικοδόμηση μιας πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής Ευρώπης μετά την πανδημία.
Η προετοιμασία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ 2021-2027 ξεκίνησε τον Μάιο του 2018. Ωστόσο, ενόψει της πανδημίας του κορωνοϊού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε μια νέα πρόταση προϋπολογισμού τον Μάιο του 2020 για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας με ένα συνολικό ποσό για την περίοδο 2021-2027 ύψους 1,1 τρισεκατομμύρια ευρώ το οποίο θα συνοδεύεται από ένα σχέδιο ανάκαμψης COVID-19 (το λεγόμενο «Next Generation EU«) ύψους 750 δισ. ευρώ. Κατά τη σύνοδο κορυφής τους, στις 17-21 Ιουλίου 2020, οι ηγέτες της ΕΕ μείωσαν τον προτεινόμενο προϋπολογισμό στα €1,074 τρισεκατομμύρια.
Από τα τέλη Αυγούστου, ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Κοινοβουλίου και των εθνικών κυβερνήσεων στο Συμβούλιο. Το ΕΚ, που εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες σε ολόκληρη την ΕΕ, κατέχει κεντρικό ρόλο στον καθορισμό του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού και οποιαδήποτε συμφωνία απαιτεί τη συναίνεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είναι σημαντικό να επισημανθεί δε πως η δυνατότητα του ΕΚ να εγκρίνει ή να απορρίψει το μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ αποτελεί μια από τις πλέον σημαντικές, για ευνόητους λογους, εξουσίες του Σώματος. Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΚ επιμένει στην ενίσχυση των εμβληματικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων της ΕΕ, όπως το Erasmus+ και το Horizon2020, με επιπλέον 39 δισ. ευρώ. Όπως τόνισε άλλωστε ο Πρόεδρος του ΕΚ David Sassoli, "Πρόκειται για μικρό ποσό σε σύγκριση με το συνολικό πακέτο αξίας 1.800 δισ. ευρώ. Είναι όμως ένα ποσό που θα αλλάξει ριζικά τη ζωή των πολιτών που θα επωφεληθούν από τις κοινές πολιτικές μας".
Σε νέα έρευνα που διενεργήθηκε εκ μέρους του ΕΚ στις αρχές Οκτωβρίου 2020, η απόλυτη πλειοψηφία των Ευρωπαίων επιμένει στην αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Εξίσου σημαντικό είναι ότι το 77% των Ευρωπαίων ζητά σύνδεση των κονδυλίων της ΕΕ με το σεβασμό του κράτους δικαίου. Ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός της ΕΕ άρχισε το 2014 και λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020. €1δις κατανεμήθηκαν από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία προς την Κύπρο για το 2014-2020 και επιπλέον €310,4 εκατ. εισέρευσαν ήδη από το 2014 μέχρι το τέλος του 2019 στην κυπριακή οικονομία από τα Ανταγωνιστικά Προγράμματα της ΕΕ.
Όλοι οι Κύπριοι πολίτες ενθαρρύνονται να ενημερώνονται για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης στην Πύλη Ενημέρωσης Χρηματοδοτικών Προγραμμάτων: https://www.fundingprogrammesportal.gov.cy/el/home.
