Η «Πράσινη Συμφωνία για την Ευρώπη» αποτελεί την κεντρική προγραμματική δέσμευση της νέας Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Συμφωνία αναγνωρίζει ότι η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν πειλή για την ύπαρξη της Ευρώπης και του κόσμου και αναδεικνύει την ανάγκη για έναν υγιή πλανήτη ως τη μεγαλύτερή μας πρόκληση και υποχρέωση. Για την αντιμετώπιση της Πρόκλησης, η νέα Πρόεδρος πρότεινε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που θα μετατρέψει την Ένωση σε μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία:
· με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050
· όπου η οικονομική ανάπτυξη θα είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση των πόρων
· και όπου κανένας άνθρωπος και καμιά περιφέρεια δεν θα μένει στο περιθώριο
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία φιλοδοξεί να αποτελέσει τον Οδικό Χάρτη για επίτευξη του στόχου της βιώσιμης οικονομίας στην Ένωση. Επιδιώκει να μετατρέψει τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις σε ευκαιρίες για όλους τους τομείς πολιτικής και να πετύχει μια δίκαιη μετάβαση για όλους, χωρίς αποκλεισμούς.
Ο Οδικός Χάρτης περιλαμβάνει δράσεις που θα:
· ενισχύσουν την αποδοτική χρήση των πόρων με τη μετάβαση σε μια καθαρή, κυκλική οικονομία, και
· αποκαταστήσουν τη βιοποικιλότητα και θα μειώσουν τη ρύπανση.
Η Συμφωνία στοχεύει σε μια Ευρώπη που θα είναι κλιματικά ουδέτερη το 2050. Προς τούτο, προτείνεται ένας ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα, που θα μετατρέψει την πολιτική δέσμευση σε νομική υποχρέωση, ενώ παράλληλα θα δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο ενεργοποίησης επενδύσεων.
Η επίτευξη των στόχων που θέτει η Συμφωνία θα απαιτηθεί η ανάληψη δράσης σε όλους τους τομείς της οικονομίας, όπως:
· επενδύσεις σε φιλοπεριβαλλοντικές τεχνολογίες,
· στήριξη της καινοτομίας στον βιομηχανικό τομέα,
· ανάπτυξη καθαρότερων, οικονομικότερων και πιο υγιεινών μορφών ιδιωτικής και δημόσιας μεταφοράς,
· απαλλαγή του ενεργειακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές,
· διασφάλιση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, και
· συνεργασία με διεθνείς εταίρους για τη βελτίωση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών προτύπων
Η ΕΕ θα παράσχει επίσης χρηματοδοτική στήριξη και τεχνική βοήθεια για να βοηθήσει τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση προς την πράσινη οικονομία. Η δράση αυτή αποκαλείται «Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης» και θα συμβάλει στην κινητοποίηση τουλάχιστον 100 δισεκατ. ευρώ για την περίοδο 2021-2027 στις πλέον πληγείσες περιοχές. Στο επίπεδο έρευνας και καινοτομίας η εφαρμογή της Συμφωνίας έχει άμεση ισχύ. Ήδη η ΕΕ σε συνεργασία με κράτη μέλη και αξιοποιώντας το πλαίσιο του Προγράμματος Ορίζοντας 2020, διαμορφώνουν από κοινού μια ειδική Πρόσκληση Υποβολής Προτάσεων για την Πράσινη Συμφωνία. Η Πρόσκληση έχει προϋπολογισμό 1 δις. Ευρώ, θα ανακοινωθεί στα μέσα Σεπτεμβρίου 2020 με προθεσμία υποβολής προτάσεων τα τέλη Ιανουαρίου 2021. Τα έργα αναμένεται να αποδώσουν γρήγορα, απτά αποτελέσματα και να δείξουν πώς η έρευνα και η καινοτομία μπορούν να παρέχουν συγκεκριμένες λύσεις για τις κύριες προτεραιότητες της Πράσινης Συμφωνίας. Η πρόσκληση θα υποστηρίξει πιλοτικές εφαρμογές, έργα επίδειξης και καινοτόμα προϊόντα, ενώ ενθαρρύνει επίσης την κοινωνική καινοτομία για νέους τρόπους εμπλοκής της κοινωνίας και ενδυνάμωσης της συμμετοχής των πολιτών.
Η Πρόσκληση της Πράσινης Συμφωνίας περιέχει 11 θεματικούς τομείς:
Οκτώ θεματικοί τομείς που αντικατοπτρίζουν τις βασικές ροές εργασίας της Συμφωνίας. Τα θέματα στοχεύουν συγκεκριμένες, υψηλής επίδρασης τεχνολογικές και κοινωνικές καινοτομίες που μπορούν να βοηθήσουν στην προώθηση της βιώσιμης μετάβασης σχετικά γρήγορα. Επίσης, τρεις οριζόντιοι τομείς (ενίσχυση της γνώσης, ενδυνάμωση των πολιτών και διεθνής συνεργασία) προσφέρουν μακροπρόθεσμη προοπτική για την επίτευξη των μετασχηματισμών που ορίζονται στην Συμφωνία.
Πρόσθετες πρωτοβουλίες έρευνας και καινοτομίας θα χρηματοδοτηθούν από το επόμενο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ - Horizon Europe. Μεταβαίνοντας στον ακόλουθο σύνδεσμο μπορείτε να βρείτε αναλυτικές πληροφορίες για την επερχόμενη πρόσκληση Πράσινης Συμφωνίας και τις προσκλήσεις ανά περιοχή: