Ο καλύτερος τρόπος, για να διαδοθούν περισσότερο τα οφέλη από την απασχόληση των μαθητευόμενων στις επιχειρήσεις, βάσει του προγράμματος για τη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία, είναι μέσω των εργοδοτών, επισημαίνει ο Υπεύθυνος Κεντρικού Κορμού Μαθητείας στη Λεμεσό, στην Α’ Τεχνική Σχολή Λεμεσού, Σταύρος Κολιανδρής, ο οποίος εισηγείται τη δημιουργία ανεξάρτητων σχολών μαθητείας. Σε συνέντευξή του στην Επιχειρηματική Λεμεσό τονίζει ότι οι εργοδότες, που συνέχισαν να απασχολούν μαθητευομένους ως πλήρως εργαζομένους μετά την υλοποίηση του προγράμματος, ήταν η μειοψηφία, διευκρινίζοντας ότι εμπόδιο στη συνέχιση της εργοδότησης αποτελεί η στρατιωτική θητεία.
Η αλλαγή που έφερε σύγχυση
Τι έχει αλλάξει σήμερα στη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία σε σχέση με παλαιότερα και προς ποια κατεύθυνση;
Σημαντική αλλαγή στη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία (ΝΣΜ) υπήρξε η ανάθεση από την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 της διοικητικής ευθύνης στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού αντί του Κέντρου Παραγωγικότητας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Όταν έγινε αυτή η αλλαγή δημιουργήθηκε μια αναστάτωση και σύγχυση, αν μπορούσα να τη χαρακτηρίσω έτσι, λόγω των καινούργιων διαδικασιών που έπρεπε να ακολουθηθούν από όλα τα σχολεία τα οποία φιλοξενούσαν τη ΝΣΜ.
Αρχικά υπήρξε καθυστέρηση στο να ενεργοποιηθούν οι μηχανισμοί του Υπουργείου Παιδείας, που αφορούν στη διοικητική οργάνωση του θεσμού και αυτό κυρίως οφειλόταν στην ελλιπή στελέχωση του τμήματος. Με ικανοποίηση, όμως, διαπιστώνω πως κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά γίνονται ουσιαστικά βήματα βελτίωσης, αφού φαίνεται η διάθεση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και της Διεύθυνσης Τεχνικής Εκπαίδευσης στο να στηρίζει τον εκσυγχρονισμό της ΝΣΜ πάνω σε σωστές βάσεις.
Επίσης, σημαντικό στοιχείο που άλλαξε και μας επηρέασε αρνητικά ήταν η μη συνέχιση του σχεδίου παροχής οικονομικών κινήτρων προς τους εργοδότες από το κράτος. Οι εργοδότες επιχορηγούνταν μέρος του μισθού των μαθητευόμενων, έτσι υπήρχε μια σημαντική ώθηση στην τοποθέτηση των μαθητευομένων μας στις θέσεις εργασίας.
Με ποιο τρόπο πιστεύετε πως μπορούν να διαδοθούν καλύτερα τα οφέλη από την απασχόληση των μαθητευόμενων στις επιχειρήσεις;
Ο καλύτερος τρόπος να διαδοθούν καλύτερα τα οφέλη από την απασχόληση των μαθητευόμενων στις επιχειρήσεις είναι μέσω των εργοδοτών. Αυτοί που απασχολούν αποφοίτους της ΝΣΜ θα μπορούν να πιστοποιήσουν το επίπεδο των προσόντων των εργοδοτουμένων τους (απόφοιτοι της ΝΣΜ) και να στηρίξουν τον θεσμό μέσω της εργοδότησης νέων μαθητευομένων.
Οι δημοφιλείς κλάδοι
Ποιους κλάδους μαθητείας επιλέγουν οι μαθητές; Υπάρχει ζήτηση σ’ αυτούς από τους εργοδότες;
Παραδοσιακή ειδικότητα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτή της μηχανικής αυτοκινήτων. Διαχρονικά είναι η πρώτη επιλογή όσων φοιτούν στη μαθητεία. Παρόλα αυτά, με τη δημιουργία της ΝΣΜ δόθηκε η ευκαιρία σε μαθητευόμενους να απασχοληθούν σε νέες ειδικότητες, όπως της κομμωτικής και των γραφικών τεχνών, που φέτος για πρώτη χρονιά έχουμε στη Λεμεσό. Συνάμα, παράδοση φαίνεται να δημιουργεί η ειδικότητα της μαγειρικής, αλλά υπάρχει η δυνατότητα να διευρυνθεί ο κατάλογος αυτός των ειδικοτήτων μέσα από τον σωστό συντονισμό και τη συνεργασία σχολείων και εργοδοτών.
Τα απαιτούμενα προσόντα
Τι είδους δεξιότητες απαιτούν οι εργοδότες να κατέχει ο μαθητευόμενος προτού ενταχθεί στην επιχείρησή τους;
Τα πιο σημαντικά προσόντα, που απαιτούν οι εργοδότες από τους μαθητευομένους και αναφέρομαι κυρίως σ’ εκείνους του πρώτου έτους, είναι η ακεραιότητα χαρακτήρα, η συνέπεια στην εργασία, να κατέχουν βασικές δεξιότητες επικοινωνίας και να διακατέχονται από ομαδικό πνεύμα και συλλογικότητα.
Μετά την υλοποίηση του προγράμματος υπήρχαν εργοδότες που συνέχισαν να απασχολούν τους μαθητές ως πλήρως εργαζομένους στην εταιρεία τους;
Ναι, υπήρχαν εργοδότες που συνέχισαν να απασχολούν μαθητευομένους ως πλήρως εργαζομένους, αλλά ήταν, δυστυχώς, η μειοψηφία. Κι αυτό γιατί υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας, ο οποίος δυσκολεύει αυτή τη στάση και δεν είναι άλλος από τη στρατιωτική θητεία. Πολλοί μαθητές, αφού ολοκληρώσουν τη φοίτησή τους στη ΝΣΜ, υποχρεούνται να συνεχίσουν τη στρατιωτική θητεία. Αυτό το κενό που δημιουργείται είναι παράγοντας ο οποίος επηρεάζει αρνητικά τη συνέχιση του μαθητευόμενου στην ίδια εργασία, γιατί το διάστημα που μεσολαβεί είναι χρόνος αρκετός για να αλλάξουν τα δεδομένα τόσο από την πλευρά του εργοδότη αλλά και του μαθητευόμενου.
Πρωτοποριακές αλλαγές
Ποιες αλλαγές θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να καλυτερεύσουν τη Νέα Σύγχρονη Μαθητεία;
Οι αλλαγές που θα μπορούσα να εισηγηθώ για τη βελτίωση του θεσμού είναι πολλές. Μια σημαντική και πρωτοποριακή καινοτομία θα μπορούσε να ήταν η δημιουργία ανεξάρτητων σχολών μαθητείας, οι οποίες θα ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις του προγράμματος και θα στηρίζουν περισσότερο τις προσπάθειες τόσο των μαθητευόμενων όσο και των εργοδοτών. Η παροχή κινήτρων προς τους εργοδότες είναι, επίσης, στοιχείο το οποίο θα βελτιώσει τα ποσοστά απασχόλησης των μαθητευόμενων με πολλαπλά οφέλη. Τα κίνητρα αυτά θα πρέπει να επεκταθούν τόσο προς την πλευρά των μαθητευόμενων όσο και των εκπαιδευτικών, κυρίως για την προσέλκυση περισσότερων και ποιοτικότερων μαθητευόμενων. Ακόμα, θα βοηθούσε η επαναλειτουργία των επαρχιακών επιτροπών μαθητείας, οι οποίες θα εξετάζουν τη λειτουργία του θεσμού σε επαρχιακό επίπεδο και θα λαμβάνουν αποφάσεις, ώστε να βελτιώνουν τον θεσμό. Ακόμη μια αλλαγή που επιβάλλεται να γίνει είναι ο εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας, η οποία χρειάζεται βελτίωση και προσαρμογή στα σημερινά δεδομένα. Τέλος, στήριξη χρειάζεται ο θεσμός και από την πολιτεία, ώστε να υποστηριχτεί ο κοινωνικός του ρόλος και κατ’ επέκταση να ευεργετηθούν μαθητευόμενοι από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, έτσι ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα στις απαιτήσεις του προγράμματος.
