Οι περισσότεροι στη Λεμεσό γνωρίζουν την Χαβούζα*, που υπάρχει σήμερα ως ιστορικό και αρχαιολογικό μνημείο επί της λεωφόρου Μακεδονίας, αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι στη Λεμεσό υπήρξαν, εξ όσων γνωρίζω, ακόμα δύο ‘χαβούζες’· η μια στην οδό Γλάδστωνος, κοντά στον Πεντάδρομο και η άλλη, επίσης στην ίδια παράλληλη γραμμή της οδού Γλάδστωνος κοντά στην Δευτέρα Αστική, στην Παμπούλα. Αναφερόμενος στο Δήμαρχο Ιωάννη Καραγεωργιάδη (1885-1887 και 1896-1908), ο Τίτος Κολώτας επισημαίνει ότι:

Στη δεύτερη και πιο παραγωγική του θητεία (1896-1908) η προσοχή του στρέφεται στη λύση του προβλήματος της ύδρευσης της πόλης και την προστασία της από τις πλημμύρες, δύο διαχρονικά προβλήματα που ουσιαστικά υπάρχουν μέχρι σήμερα... Ο Γαρύλλης μαζί με άλλα ρέματα κατέβαιναν προς την πόλη που πλημμύριζε συχνά, με καταστροφές σε κτίρια, ιδιαίτερα στην τουρκική συνοικία, και επηρέαζαν και το παραλιακό μέτωπο. Γι αυτό και μετά το 1894 κατασκευάστηκε τεχνητή κοίτη που παρέκαμπτε τα τότε όρια της πόλης εκεί που αργότερα ήταν γνωστή ως «η περιοχή του Σουέζ» (από το ομώνυμο καφενείο που βρισκόταν στην λεωφόρο Μακαρίου) στον Άγιο Ιωάννη. Με κυβερνητικά δάνεια βελτιώνει το υδατικό δίκτυο εγκαθιστά μηχανή που διοχετεύει σ’ αυτό το νερό και κτίζεται δεύτερη δεξαμενή στη χαβούζα.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* Η ‘χαβούζα’ (χώρος συγκέντρωσης και διανομής νερού), υπήρξε το πρώτο έργο υποδομής των Άγγλων για την  υδροδότηση του κέντρου της πόλεως της Λεμεσού. Έμεινε γνωστή ως η ‘Χαβούζα’ και έδωσε το όνομά της ως τοπόσημο και στη συνέχεια ως τοπωνύμιο για την γύρω περιοχή. Επί παραδείγματι, ο ναός της περιοχής είναι ο  «Άγιος Γεώργιος της Χαβούζας» (Αϊ Γιωρκούδι).  Ο Αδάμος Κόμπος έγραψε σχετικά: «Αυτή η Χαβούζα που ήταν ο χώρος συγκέντρωσης και στη συνέχεια διανομής του νερού, κτίστηκε το 1896 επί αγγλοκρατίας. Το νερό προς τη Χαβούζα προερχόταν από την Πηγή Κιτριμηλίου, μέσω πετραύλακου και υπόγειας στοάς στον ποταμό Γαρύλλη. Προς τη Λεμεσό το νερό ερχόταν με κιούγκια, όπου γινόταν πολύ μερική διανομή σε οικήματα, αλλά κυρίως σε δημόσιες βρύσες. Αυτό το σύστημα ύδρευσης κράτησε μέχρι το 1929 περίπου, όπου τη θέση του πήρε το πιο μοντέρνο που κατασκευάστηκε από το Δήμο Λεμεσού, επί Δημαρχίας Χριστόδουλου Χατζηπαύλου. Επακριβώς την κατασκευή και διαχείρηση του έργου είχε η Δημοτική Εταιρεία Λεμεσού (MUNICIPAL CORPORATION OF LIMASSOL). Το νέο σύστημα αποτελείτο από τη πηγή του νερού, που στην αρχή ήταν κυρίως οι «λάκκοι» στην περιοχή Τσιφλικουδιών, εκεί που είναι σήμερα το κτιριακό συγκρότημα του Κτηματολογίου, Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ΣΑΛΑ, ΣΥΛ κ.λ.π, επί της Φραγκλίνου Ρούσβελτ. Οι λάκκοι αυτοί εσυνδέοντο μεταξύ τους με υπόγεια κανάλια ή λαγούμια όπου ο υδροφόρος πυθμένας του λάκκου στην αρχή του καναλιού ευρίσκετο σε ψηλότερο επίπεδο από τον επόμενο και στη συνέχεια με τον επόμενο του άλλου λάκκου μέχρι να οδηγηθεί το νερό που μαζεύετο στο τελευταίο λάκκο άντλησης, μέσω του κατωφερούς καναλιού.» Βλ. Αδάμος Κόμπος «Η νερομηχανή της Λεμεσού, η χαβούζα στο Αϊ Γιωρκούδι κι΄ο υδατόπυργος», Λεμεσός blog 21/03/2014.